Nội dung nào sau đây là biểu hiện của xu thế đa cực trong quan hệ quốc tế sau Chiến tranh lạnh?
Các trung tâm, tổ chức kinh tế, tài chính quốc tế và khu vực bắt đầu xuất hiện.
Mĩ giữ sức mạnh tuyệt đối trong tương quan so sánh với các cường quốc khác.
Các công ty xuyên quốc gia của Mỹ vươn ra chi phối, lũng đoạn nền kinh tế toàn cầu.
Các trung tâm quyền lực ngày càng vươn lên khẳng định sức mạnh và tầm ảnh hưởng.
Phương pháp giải
- Xác định nội dung kiến thức câu hỏi thuộc bài Trật tự thế giới sau Chiến tranh lạnh.
- Từ nội dung kiến thức bài học trên, xác định nội dung là biểu hiện của xu thế đa cực trong quan hệ quốc tế sau Chiến tranh lạnh.
- Phân tích và lựa chọn đáp án phù hợp nhất.
Lời giải chi tiết
Phân tích các phương án:
- Phương án A. Các trung tâm, tổ chức kinh tế, tài chính quốc tế và khu vực bắt đầu xuất hiện: Phương án này chưa đủ để thể hiện xu thế đa cực. Sự xuất hiện của các tổ chức kinh tế, tài chính chỉ là một yếu tố trong bức tranh lớn hơn.
- Phương án B. Mĩ giữ sức mạnh tuyệt đối trong tương quan so sánh với các cường quốc khác: Phương án này trái ngược với xu thế đa cực. Nếu một quốc gia (ở đây là Mỹ) giữ sức mạnh tuyệt đối, thì không thể có đa cực.
- Phương án C. Các công ty xuyên quốc gia của Mỹ vươn ra chi phối, lũng đoạn nền kinh tế toàn cầu: Tương tự như phương án B, phương án này cũng không phản ánh xu thế đa cực, mà thể hiện sự ảnh hưởng lớn của một quốc gia (thông qua các công ty của quốc gia đó).
- Phương án D. Các trung tâm quyền lực ngày càng vươn lên khẳng định sức mạnh và tầm ảnh hưởng: Đây là biểu hiện rõ ràng nhất của xu thế đa cực. Sự vươn lên của nhiều trung tâm quyền lực khác nhau (ví dụ: Liên minh châu Âu, Trung Quốc, Nhật Bản, Nga...) cho thấy trật tự thế giới không còn bị chi phối bởi một hoặc hai siêu cường.
Vậy đáp án đúng là: D. Các trung tâm quyền lực ngày càng vươn lên khẳng định sức mạnh và tầm ảnh hưởng.
Xu thế đa cực là một trong những đặc điểm nổi bật của quan hệ quốc tế sau Chiến tranh lạnh.
- Khái niệm: Cấu trúc hệ thống quốc tế mà quyền lực phân bổ cho nhiều trung tâm quyền lực lớn (các cực), thay vì một hoặc hai.
- Sự hình thành và biểu hiện:
+ Chấm dứt lưỡng cực: Sụp đổ Liên Xô (1991) kết thúc cục diện hai cực.
+ Trỗi dậy các trung tâm quyền lực mới:
+ Đa dạng hóa quan hệ: Hợp tác và cạnh tranh đan xen, liên minh linh hoạt.
+ Tăng vai trò chủ thể phi quốc gia: Liên hợp quốc, WTO, tập đoàn đa quốc gia,....
- Đặc điểm:
+ Phức tạp, khó dự đoán: Không có thế lực duy nhất định đoạt.
+ Cạnh tranh và hợp tác đan xen: Giữa các cực và trong giải quyết vấn đề toàn cầu.
+ Toàn cầu hóa và khu vực hóa: Song song phát triển.
+ Chuyển dịch trung tâm quyền lực: Có xu hướng từ Tây sang Đông.
- Tác động:
+ Cơ hội: Mở rộng hợp tác, giảm nguy cơ đối đầu quy mô lớn.
+ Thách thức: Tăng bất ổn, khó đạt đồng thuận giải quyết vấn đề toàn cầu, cạnh tranh cường quốc.